همایش «گذار از دولت مدرن به دولت اسلامی» هفته گذشته در دانشکده حقوق و
علوم سیاسی دانشگاه تهران با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه برگزار شد.

به گزارش رجانیوز در این همایش که از سوی
انجمن علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران در تالار شیخ انصاری این
دانشکده برگزار شد، آیت الله سید محمد قائم مقامی، دکتر سعید زیباکلام،
حجت الاسلام دکتر سید عباس نبوی، حجت الاسلام دکتر ولی الله نقی پور فر،
حجت الاسلام دکتر احمد رهدار و حجت الاسلام جعفری سخنان و تاملاتشان
درباره دولت اسلامی را ارائه دادند.

پیشنیه دولت اسلامی و آینده آن

اولین
سخنران آیت‌الله سید محمد قائم‌مقامی بود که بحث «پیشنیه دولت اسلامی و
آینده آن» را در پنج محور مورد بررسی قرار داد و گفت: قبل از پرداختن به
سیر تاریخی دولت اسلامی باید پنج محور «تعریف دولت اسلامی»، «ارکان و
پایه‌های دولت اسلامی»، «دیدگاه اسلام در مورد تقسیم دولت‌ها و حکومت و
مبنای آن»، «پیشینه دولت اسلامی» و «سیر صعودی و آینده آن» را مورد
ارزیابی قرارداد.

وی گفت: دولت اسلامی، دولتی است که در آن دو مقام باطنی و ظاهری، حقیقی و اعتباری، دو عالم تشریعی و تکوینی با هم متحد شده باشند.

وی در ادامه گفت: ارکان و پایه‌های دولت
اسلامی یکی فاعلی(فاعلیت) و دیگری قابلی(قابلیت) است که عنصر فاعلی از
جانب خدا و همان دستور تشریعی خداوند در تشکیل حکومت اسلامی و عنصر قابلی
توده‌های مردم هستند که با پذیرش حکومت اسلامی زمینه تحقق آن را فراهم
می‌کنند که لازمه پذیرش حکومت اسلامی از جانب مردم، میزان بالای عقلانیت
آن‌هاست.

وی اظهار داشت: از نظر اسلام دو نوع
حکومت بیشتر نیست، یکی حکومت امامت(اسلامی) و دیگری پادشاهی است و مورد
سومی هم وجود ندارد. اگردر حکومت مقام ظاهری بر مبنای مقام باطنی باشد،
حکومت اسلامی و در غیر این صورت هر چه بود، پادشاهی است.

آیت‌الله قائم‌مقامی در ادامه گفت:
معتقدیم دولت اسلامی پیشین و پسینی دارد، دولت حضرت آدم، دولت حضرت رسول،
دولت امیرالمونین، دولت‌های پیشین هستند که به علت فقدان رکن قابلیت و
عقلانیت لازم از سوی مردم پایدار نماند.

وی تصریح کرد: سیر تشکیل دولت اسلامی یک
سیر صعودی است که از دوره صفویه به بعد آغاز شد و سرانجام با پیروزی
انقلاب سلامی دولت و حکومت به طورکامل به فقیه و عالم داده شد.

پنج مقوله مدیریت اسلامی در دولت اسلامی

در ادامه همایش حجت‌الإسلام دکتر
نقی‌پورفر با موضوع مبانی و الگوی مدیریت اسلامی به سخنرانی پرداخت و در
این زمینه گفت: مدیریت اسلامی بر مبنای ازرش‌های اسلامی است که این
ارزش‌ها در پنج مقوله «نگاه جامع به انسان و خانواده»، «نظام اسلامی»،
«نظام مدیریت زمان» و «مدیریت از نگاه اسلام» خلاصه میشود.

وی
اظهار داشت : از این موارد، باید نگاه جامع به خانواده و مدیریت زمان به
عنوان مؤلفه‌های پایه‌ای و مهم در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور در نظر گرفته
شود، زیرا از نظر اسلام خانواده مهم‌ترین رکن و نهاد اجتماعی است و اصالت
با خانواده است و این مهم در برنامه‌ریزی‌های کشور در نظر گرفته نمی‌شود.

وی اظهار داشت: باید سیاست‌های کلان کشور
خانواده‌محور باشد چرا که از نظر اسلام انسان مجرد فاقد تعادل روانی است،
درست برعکس نگاه مدرنیته به انسان و خانواده.

وی تصریح کرد: از آنجایی که زن در خانواده دو شأن مادری و همسری را به عهده دارد، محور سلامت خانواده حول او می‌چرخد.

دکتر نقی‌پورفر که فرصت پرداختن
به سایر مقوله‌های ارزش‌های اسلامی را نداشت، در توضیح مدیریت زمان گفت:
طبق آیات قرآن کریم، مدیریت زمان بر اساس ساعت عبادت است که بر این اساس
از زمان طلوع آفتاب ساعت کاری شروع و تا غروب آفتاب ادامه پیدا می‌کند.

وی تصریح کرد: در برنامه‌ریزی‌های کلان
بهتر است به جای استفاده از الگوهای غربی و قدیمی برنامه‌ریزی از الگوهایی
که خداوند در اختیارمان گذاشته است استفاده کنیم.

بخش اول همایش با سخنرانی حجت‌السلام
نقی‌پورفر در ساعت 12:45 به پایان رسید و در ساعت 14 بخش دوم با سخنرانی
حجت‌السلام دکتر احمد رهدار با محوریت «نقد مبانی فلسفی دولت مدرن» آغاز
شد.

نقد مبانی فلسفی دولت مدرن

دکتر رهدار در نقد مبانی فلسفه دولت مدرن
گفت: مبانی فلسفی دموکراسی با نقدها و چالش‌هایی مواجه است که نشان‌دهنده
این است که دموکراسی فاقد پشتوانه نظری است و نمی‌توانیم بگوییم که نواقص
دموکراسی معلول ناقص‌پیاده‌شدن آن در جامعه است.

وی اظهار داشت: دموکراسی در دو حوزه
معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی با تناقض‌هایی روبرو است که این تناقص‌ها در
معرفت‌شناسی عبارت است از مبتنی شدن معرفت‌شناسی دموکراسی بر شکّ دکارت و
دیگری تکیه بر عقل ابزاری یا عقل معاش است.

وی در ادامه گفت: در حوزه ارزش‌گذاری،
فلسفه دموکراسی و ارزش‌های تحمیل‌شده از سوی آن با ارزش‌های فلسفه جدید
مانند عینیت‌گرایی در تناقص است و درنتیجه دموکراسی از اجرای ارزش‌هایی
چون عدالت ناکام است.

وی افزود: چالش دیگری که دموکراسی با آن مواجه است تعطیل کردن متافیزیک و قرارگرفتن خرد عملی در انزوای نظریه‌های متقن است.

وی اشاره کرد: وقتی خرد انسانی را از
ساحت متافیزیک دور کنیم، خرد انسانی به ساحتی می‌لغزد که در آن نظریه‌های
متقن نداریم و این خرد می‌خواهد به دور از ساحت نظریه‌های متقن طرح دهد.
به‌همین‌دلیل علوم انسانی در ساحت بزرگ‌تری چون متافیزیک رشد نمی‌کند، و
از طرفی دموکراسی به تکثرگرایی ارج می‌دهد و در عمل یکی از دوگانه‌ها غلبه
می‌کند. بین ذهن و بدن، بدن غلبه پیدا می‌کند، بین زن و مرد، مرد غلبه
پیدا می‌کند، و در نتیجه غلبه یکی از دوگانه‌ها باعث نارضایتی و گسست
می‌شود و در نهایت منجر به بحران و خشونت در جوامع می‌شود.

کالبدشناسی فرهنگ سیاسی معاصر در ایران

اما دکتر سعید زیباکلام در ساعت 15 با موضوع «کالبدشناسی فرهنگ سیاسی معاصر در ایران»، صحبت‌های خود را با چند سؤال آغاز کرد.

وی معضل‌های موجود در فرهنگ سیاسی معاصر
جامعه‌مان را مورد واکاوی قرار داد: معضلاتی که فرهنگ سیاسی ما با آن
دست‌وپنجه نرم می‌کند از جمله محافظه‌کاری مطلق به همراه تنزّه‌طلبی و
آرامش‌طلبیِ مطلق است.

وی گفت: معضل سکوت و عدم اظهار نظر
موضع‌گیرانه به امید کسب مقام میانی و شهرت نسبی، رویکرد عام و عدم هرگونه
انتقاد از تمام صاحبان برجسته و نیمه‌برجسته سیاستمداران و سیاست‌هایشان،
و موضع‌گیری نسبت به برخی سیاست‌ها و سیاستمداران گروه مخالف و هم‌زمان
موضع‌گیری نسبت به سیاستمداران و سیاست‌هایشان که هم‌دست و هم‌رانت هستند،
از جمله معضلات فرهنگ سیاسی کشور است.

وی افزود:عدم اظهار نظر موضع گیرانه برخی
دیگر هنگامی که حق یا باطلی آشکار شده معضل بعدی است. کسانی که این موضع
را انتخاب می کنند، نوعا" هوشمند و مطلع و در حوزه یا حوزه هایی کارشناس
هستند، ولی در تمام مواردی که آشنایی دارند، از اظهار نظر خودداری کرده و
تنها در سایر موارد که به کسی به ویژه صاحبان قدرت و منصب لطمه ای نمی
خورد توان خود را به نمایش گذاشته و اظهار نظری می کنند.

زیبا کلام تصریح کرد: حاصل این رویکرد در
کوتاه مدت رشد اقتصادی و مالی چشمیگر و فراهم شدن امکانات متعدد، از قبیل
کسب مناصب فراوان است.

وی با بیان اینکه مشکل دیگر در فرهنگ
سیاسی کشور رویکرد عام دم فرو بستن از هر گونه انتقاد از صاحبان قدرت در
تمام کارهایشان است،اظهار داشت: از نتایج این رویکرد سیاسی این است که فرد
بدون اینکه کسی را علیه خودش بر انگیزد، به عضویت شبکه ای از قدرت و ثروت
در می آید و از مواهبی برخوردار می شود، از قبیل امتیاز ورود و خروج برخی
کالاها و یا تصرف غیر قانونی اموال عمومی واین بهره مندی به مرور زمان نه
تنها مضاعف می شود، بلکه در مجاری قانونی و با مهر و امضای مسوولان ذی ربط
نفوذ می کند به طوری که فرد دیگر هیچ خوف و هراسی از بازگرداندن آن به بیت
المال ندارد. از سوی دیگر این افراد از هر گونه محاکمه قضایی مصون می شوند.

این مدرس دانشگاه موضع گیری برخی از
افراد نسبت به برخی سیاست ها و سیاستمداران گروه مخالف و همزمان به سیاست
مداران همدست را معضل بعدی ارزیابی کرد و افزود: این رویکرد خود 4 حالت
دارد؛ 1- سکوت در برابر سیاست های گروه مخالف در حالی که آن سیاست ها را
روی هم رفته صحیح می داند و همزمان سکوت در برابر سیاست های گروه هم دست
که آن ها را باطل می داند. 2- سکوت در برابر سیاست های حق گروه مخالف و
حمایت از همرانتان که سیاست هایشان را باطل می کند.3- اعتراض و انتقاد از
سیاست ها و اقدامات گروه مخالف در حالی که آنها را صحیح می داند و همزمان
سکوت دربرابر اقدامات گروه هم دست که آنها را نادرست می داند. و 4- که
شدید ترین رویکرد است، انتقاد از سیاست های حق گروه مخالف و حمایت از
سیاست های ناصواب گروه همرانت که در مجموع این حالت از سه حالت گذشته
طغیانگرایانه تر است.

زیبا کلام همچنین وضعیت نابسامان و
غیراصولی احزاب سیاسی و احزاب و تشکل های شبه صنفی- شبه سیاسی، را از به
عنوان معضلات دیگری در فرهنگ سیاسی کشور برشمرد.

وی وجود شخصیت های نامدار ظاهرا فرا
جناحی ملی ، سیاسی، معنوی، با نفوذ و تاثیر گذاری که عموم مردم هیچ شناختی
از آنها ندارند، را معضل بعدی ارزیابی کرده و گفت:این افراد نه در برابر
ضعف قوه قضاییه برای رسیدگی به مفاسد اقتصادی ، نه در برابر ماجرای قانون
شکنی ها و تخریب فرهنگ بومی کشور توسط مدیریت دانشگاه آزاد، نه در قبال
معضل مسکن یا ناتوانی و ناکارآمدی حوزه های علمیه و نه در برابر غربزدگی
عمومی و نهادینه شده دانشگاه ها اظهار نظری نمی کنند.

زیبا کلام در خاتمه معضل هشتم را حفاظت و
حراست از شهرت و حیثیت رجال سیاسی با سابقه در مناصب عالی نظام سیاسی
دانست و تصریح کرد: پس از مشاهده فساد یا انحرافات اعتبار سوز این افراد
بر آن سرپوش نهاده و مانع رسانه ای شدن آن می شوند و فرد یا افراد افشا
کننده ابتدایی رسوایی سرکوب می شوند.

وی اظهار داشت: این معضل دو پیش فرض
دارد، اول اینکه اعتبار و حیثیت و نظام تابعی از حیثیت مدیران و مسئولان
نظام قلمداد می شود و دوم اینکه گمان می کنند با جلوگیری از انتشار رسانه
ای و عدم برخورد مقتضی با مسئول و مدیر فاسد، و حفظ و تطهیر آن مدیر و
سرکوب کردن منتقدان، اعتبار نظام حفظ می شود.

زیبا کلام تاکید کرد: این سرابی خطرناک
است که در نهایت به نظام صدمه می زند. چون درست در همین جا رسانه های
مستکبران وارد می شوند و از سوی دیگر ضد انقلاب هایی که دنبال مبالغه و
سیاه نمایی هستند، میدان را برای حضور مهیا می بینند. عموم مردم در این
وضعیت مدام می پرسند چرا مسوول خاطی مجازات نمی شود و چنانچه این سوال بی
جواب مانده و کهنه شود، در نهایت تبعات خونباری خواهد داشت.

مفهوم عدالت در جامعه اسلامی

سید عباس نبوی به عنوان سخنران بعدی، با توجه به محدودیت وقتی که داشت، پیرامون مفهوم عدالت در جامعه اسلامی توضیحاتی را ارائه کرد.

وی در تبیین مفهوم عدالت گفت: در مورد
دولت اسلامی دو نظریه موجود است، عده‌ای که معتقد به دولت مدرن اسلامی
هستند و عده‌ای که معتقدند باید مجدّداً مفاهیم اسلامی را بازتولید کنیم.

وی در ارتباط با نظریه‌های موجود گفت:
باید از افراط و تفریط خودداری کرد. چرا که در اسلام و سایر حلقه‌های فکری
مفاهیم مشترک وجود دارد. مشکل فعلی ما این است که حرکت از این مفاهیم شفاف
و پایه‌ای به سمت کاربرد عملی، خلأ نظری وجود دارد. آنچه که ما باید انجام
دهیم فارغ از درخواست از مجلس و دولت، این است که باید خودمان این خلأ را
پُر کنیم.

وی در زمینه اقدامات انجام‌شده و راه حل
آن تصریح کرد: حوزه و دانشگاه باید در این زمینه وارد شوند و درباره
مفاهیمی چون عدالت نظریه‌پردازی کنند، اما اینکه چرا آنها این‌قدر خواب و
فَشَل هستند نمی‌توانم جواب بدهم.

دولت اسلامی نرم‌افزاری عاری از ویروس غرب‌زدگی

«دولت اسلامی نرم‌افزاری عاری از ویروس غرب‌زدگی» عنوانی بود که حجت الاسلام جعفری در بخش پایانی همایش به آن پرداخت.

وی در تبیین غرب‌زدگی در اندیشه‌های
امام‌خمینی(ره)، گفت: طبق اندیشه امام، دولت اسلامی هرچه باشد به لحاظ
ایجابی، نباید غرب‌زده باشد. این نکته سلبی دولت اسلامی است که در جای خود
حائز اهمیت است.

وی در ادامه گفت: امام(ره) در هرجایی که
از فرهنگ و ایران صحبت کرده‌اند واژه غرب‌زدگی همراه آن است که این
مهم‌ترین مؤلفه سلبی دولت اسلامی از نظر امام(ره) است.

وی در پایان تصریح کرد: از نظر امام مهم‌ترین ویژگی فرهنگی که قابل بحث است، غرب‌زدگی در ایران است.

نوشته شده در شنبه 88 اردیبهشت 26ساعت ساعت 3:18 عصر توسط منتظر| نظر بدهید
طبقه بندی: انتخابات دولت اسلامی